Wanneer tijd kunst wordt: Een primeur voor Villa Empain tijdens Europalia

20-11-2025

Villa Empain: Het Perfecte Podium voor Europalia España

Ontdek een ongekende samensmelting van de Spaanse ziel en de Brusselse elegantie. Europalia strijkt dit najaar neer op een unieke locatie: voor het eerst in haar geschiedenis vormt de Villa Empain het decor voor het festival.

In dit architecturale juweel aan de Franklin Rooseveltlaan (nu met Museumpas!) onthult de Spaanse kunstenares Elsa Paricio haar poëtische installatie. Haar 'vloeibare bibliotheek' is een eerbetoon aan de natuur, die harmonieert met de Art Deco grandeur van de villa.

Alleen al het betreden van de Villa Empain is een ervaring: de symmetrie, het bladgoud en het iconische zwembad ademen een tijdloze luxe uit die je meevoert naar de jaren dertig. Deze unieke tentoonstelling over tijd en herinnering is er een die je niet alleen ziet, maar vooral voelt.

(l) Artistiek Directeur Europalia Dirk Vermaelen - (r) Louma Salamé, directrice van de Boghossianstichting

Een dialoog tussen marmer en inkt

De Villa Empain bereikt dit najaar een unieke mijlpaal: de historische locatie is voor het eerst geselecteerd om kunstwerken te exposeren in het kader van Europalia España. Op verzoek van VeDi-Trips gaf Artistiek Directeur Dirk Vermaelen toelichting op de keuze voor de villa als podium voor de Spaanse kunstenares Elsa Paricio.

Hij legde uit dat het voor Europalia een essentieel criterium is dat elk kunstwerk optimaal tot zijn recht komt in de gekozen omgeving. Volgens Vermaelen ligt de kracht van deze selectie in de sereniteit en de specifieke architectuur van de villa, waarvan de ruimtes een verstillend en ideaal podium vormen dat de beleving van Paricio's creaties op een unieke manier verhoogt.

Dit garandeert de maximale impact voor het publiek.

De reis van Elsa Paricio

Het werk dat centraal staat in de Project Space heet Biblioteca Nacional. Laat je niet misleiden door de naam; je vindt hier geen boeken, maar een archief van de elementen. Elsa Paricio reed zes jaar lang meer dan 100 000 kilometer door Spanje om duizenden glazen cilinders te plaatsen in verlaten fabrieken, leegstaande huizen en woeste natuurgebieden.

Foto 1 - (l) Spaanse kunstenares Elsa Paricio - (r) curator Anne-Claire Duperrier

Foto 2 en 3 - het plaatsen en het zicht binnenin

Foto 4 - het resultaat

"Elk stuk condenseert een sfeer en een plaats, en wordt zo een stille getuige van zijn omgeving." Elsa Paricio

(l) Spaanse kunstenares Elsa Paricio ----------------(r) curator Anne-Claire Duperrier

Samen met curator Anne-Claire Duperrier lichtte de kunstenares toe hoe alles draait om relaties. Niets staat op zichzelf. Ecologie, poëzie en natuur zijn hier onlosmakelijk met elkaar verbonden. De cilinders, gevuld met water en Oost-Indische inkt, werden overgelaten aan de tijd.

De natuur als co-auteur

Wat je ziet, zijn subtiele nuances van kleur en een fascinerende gelaagdheid. Door regen, zon en wind is het water verdampt en de inkt neergeslagen. Soms zie je diepzwart, dan weer een grijze waas of gekristalliseerde patronen op het glas. Het is een bibliotheek die je niet leest met woorden, maar met gevoel.

De installatie toont hoe de natuur de rol van co-auteur op zich neemt. De gelaagdheid in het werk weerspiegelt de gelaagdheid van het landschap zelf. Het herinnert ons eraan dat alles in beweging is. Zelfs als wij denken dat iets stilstaat, werkt de natuur door.

"Zonder een definitie op te leggen, nodigt het werk elke toeschouwer uit zijn eigen idee van huis en tijd te projecteren." Curator Anne-Claire Duperrier

Het experiment stopt bovendien niet bij de voordeur. Speciaal voor deze tentoonstelling heeft Paricio twee nieuwe cilinders in de Villa Empain geplaatst. Terwijl jij door de zalen loopt, vangen deze buizen de huidige sfeer en 'adem' van de villa op.

Praktische Info & Tips

Wil je deze primeur zelf ervaren? Hier zijn onze tips voor een optimaal bezoek.

Bezoekersinformatie:

Locatie: Villa Empain, Franklin Rooseveltlaan 67, 1050 Brussel.
Periode: De tentoonstelling loopt tot 10 mei 2026.
Openingstijden: Dinsdag tot zondag, van 11:00 tot 18:00 uur.
Evenement: Onderdeel van de kunstbiënnale Europalia España.
Museumpas
Bereikbaarheid: Parkeren is lastig; de tram (halte ULB/Ter Kameren) is de meest relaxte optie.

Onze VeDi-Tips:

Combitip Natuur: De Villa ligt vlakbij het Ter Kamerenbos. Combineer je bezoek met een wandeling om de thema's ecologie en natuur nog even te laten bezinken.
Lunch in Stijl: Geen gewone lunchpauze, maar een mini-trip! Pak de pittoreske veerpont en laat u overzetten naar de oevers van Restaurant Robinson. De overtocht is de perfecte prelude op een heerlijke, welverdiende maaltijd. Uw tafel met uitzicht wacht!
Dwaal door de Dieweg, de meest mysterieuze begraafplaats van Brussel. Tussen de Art Nouveau-graven rusten legendes als Hergé en vele anderen. Ontdek een uniek stukje erfgoed waar de tijd stilstaat.

Conclusie

De tentoonstelling Biblioteca Nacional is een absolute aanrader voor wie houdt van kunst die vertraagt en verbindt. De synergie tussen de strakke architectuur van de villa en de organische, poëtische werken van Paricio is precies waarom deze locatie voor het eerst werd gekozen door Europalia. Ga kijken, laat de nuances op je inwerken en ontdek hoe vloeibare inkt een heel land kan vastleggen.

Deel je reflectie met ons op onze Facebook - #veditrips #EuropaliaEspana2025 #elsaparicio #villaempain #artdeco #brussel

Fotografie: headerfoto © Veerle Boriau (tenzij anders vermeld) - Tekst: Diane Geerts | Update 29 november 2025 | Gepub. 20 november 2025