'Paysage ultrasensible' in Brussel

29-08-2025

Tentoonstelling van 11 September - 16 November 2025

Opening Thursday 11 September, 5pm to 8pm

4A, cité Fontainas -1060 Brussels

Een Ontdekkingstocht door het Onzichtbare Landschap: Waarom 'Paysage ultrasensible' in Brussel een Must-Visit is... een onvergetelijke reis naar het hart van de Belgische fotografie

De tentoonstelling Paysage ultrasensible brengt een serie foto's van Émilia Stéfani-Law uit de serie Rivages uit 2023 en 2024 samen met een video van Anatole Mélot uit 2024 getiteld Coal Mining. De tentoonstelling onderzoekt de representatie van het landschap door de ogen van twee beeldend kunstenaars van verschillende generaties. Bij de tentoonstelling verschijnt het boek Rivages van Émilia Stéfani-Law, met een tekst van schrijver en toneelschrijver Jean-Christophe Bailly.

Stel je voor dat het landschap geen statisch decor is, maar een levend wezen dat ademt, fluistert en geheimen verbergt. Dat is de betoverende premisse van 'Paysage ultrasensible', de tentoonstelling die ons meeneemt op een ontdekkingsreis door de grenzen van de perceptie.

Dit is geen gewone expositie; het is een uitnodiging om met al je zintuigen te kijken naar de wereld om je heen. Ver weg van de platgetreden paden van de traditionele toeristische route in Brussel, onthult het kunstenhuis Contretype een verrassende culturele oase. 

Hier, in de Cité Fontainas in Sint-Gillis, wordt fotografie niet enkel als een vastgelegd beeld beschouwd, maar als een 'plastisch en gevoelig materiaal' dat ons een dieper inzicht kan geven in de complexe en voortdurend veranderende relatie tussen mens en natuur. Het is de ideale bestemming voor de reiziger die niet alleen de stad, maar ook de ziel van haar kunst wil verkennen.

Het landschap transformeert voortdurend onder onze voeten en voor onze ogen—altijd singulier, complex en gevoelig. Ultrasensitief.

De Dialoog van Twee Generaties: Stéfani-Law en Mélot

In het hart van deze tentoonstelling staat de intrigerende dialoog tussen twee Belgische kunstenaars uit verschillende generaties: de ervaren Émilia Stéfani-Law en de jonge, opkomende Anatole Mélot. Stéfani-Law is een fotograaf die het landschap benadert als een archeoloog, waarbij ze zich richt op 'dorre, kale en minerale gebieden' ver weg van de gebaande paden. Haar werk, dat deels is vastgelegd in haar nieuwe publicatie Rivages, is een contemplatieve verkenning van kustlijnen en landschappen die balanceren op de rand van abstractie. Het is een bijna documentaire benadering die de kijker dwingt tot een diepe focus, voorbij het pittoreske. Ze legt de rauwe essentie van de aarde vast, de sporen van de tijd die in de geologie zijn gekerfd, en nodigt ons uit om de 'zwevende schaal' te ervaren waar de grens tussen nabijheid en afstand vervaagt. Je voelt de wind over de rotsen strijken en je ruikt de zoutige lucht, alsof je zelf op die afgelegen locatie staat.

Anatole Mélot: Poëzie in Industriële Verwoesting

Daartegenover staat het werk van Anatole Mélot, die met zijn lens de menselijke impact op het landschap documenteert. Waar Stéfani-Law de ongerepte natuur opzoekt, duikt Mélot in 'verlaten, vaak vervallen en ontoegankelijke plekken' zoals 'industriële, mijn- en vulkanische gebieden'. Zijn praktijk, die zich uitstrekt van fotografie en video tot installaties en sculpturen, is een meditatie over hoe objecten en plaatsen het ontastbare belichamen. Hij legt de esthetiek vast van roestige machines, ingestorte gebouwen en de overwoekerde terrils die als kunstmatige heuvels in het landschap zijn ontstaan. Zijn werk is een krachtige reflectie op de vergankelijkheid en de kwetsbaarheid van het leven, en hoe de natuur altijd haar weg terugvindt, zelfs in de meest door de mens aangetaste omgevingen. Het is een intrigerend, soms ongemakkelijk, maar altijd prachtig eerbetoon aan het 'antropoceen landschap'.

Contretype: Het Hart van de Hedendaagse Fotografie in Brussel

Het decor voor deze fascinerende expositie is Contretype, een fotokunstcentrum dat al sinds 1978 een centrale rol speelt in de Brusselse kunstwereld. Het centrum, gevestigd in een charmante straat in Sint-Gillis, is meer dan alleen een galerie; het is een 'tentoonstellings-, productie- en distributieruimte' die zich richt op creatieve fotografie. Contretype is toegewijd aan het ondersteunen van kunstenaars en het aanmoedigen van een dialoog tussen de makers en het publiek door middel van tentoonstellingen, residenties en publicaties. De intieme, bijna huiselijke sfeer van het centrum maakt het de perfecte plek om je onder te dompelen in de wereld van de tentoongestelde werken. Het voelt minder als een steriele museumervaring en meer als een persoonlijke ontmoeting met de kunst. Hier ontdek je dat de Belgische fotografie springlevend is en dat haar stem gehoord moet worden.

De Diepere Betekenis: Historische en Culturele Context

De tentoonstelling gaat verder dan de esthetische presentatie van de foto's. De titel 'Paysage ultrasensible' is geïnspireerd op de gedachten van de Franse schrijver en toneelschrijver Jean-Christophe Bailly, die op 1 oktober 2025 een conferentie zal geven in BOZAR. Bailly stelt dat het landschap, hoewel we het vooral visueel waarnemen, al onze zintuigen aanspreekt. We moeten onze relatie tot het landschap niet alleen zien als iets wat we van een afstand bekijken, maar als iets wat we beluisteren en aanraken. Dit is de kern van de tentoonstelling: de werken van Stéfani-Law en Mélot moedigen ons aan om de verborgen lagen te ontdekken die zich onder het oppervlak van het landschap bevinden. De expositie is niet alleen een viering van fotografie, maar ook een diepgaand onderzoek naar de filosofische en spirituele dimensies van onze omgeving. Het daagt ons uit om de wereld opnieuw te zien en te voelen.

Wat we ontdekken, en wat de boodschap al haar diepte geeft, is dat we hier te maken hebben met een zwevende schaal, waarbij de categorieën van nabijheid en afstand, in plaats van rustig te verduidelijken, hun effecten over elkaar heen leggen.

Praktische Informatie voor de Bezoeker: Plan je Reis

Deze unieke culturele ervaring is een uitstekende aanvulling op elke uitstap naar Brussel. 

De tentoonstelling loopt van 11 september tot en met 16 november 2025 en is geopend van woensdag tot en met vrijdag van 12.00 tot 18.00 uur, en op zaterdag en zondag van 13.00 tot 18.00 uur. De toegang is gratis. 

Contretype is gemakkelijk te bereiken; het ligt dicht bij het metrostation Porte de Hal en het treinstation Brussel-Zuid. 

Een bezoek kan perfect gecombineerd worden met een verkenning van de bruisende wijk Sint-Gillis, ook bekend om zijn art-nouveau architectuur

Voor de ultieme ervaring, probeer je bezoek te plannen op 18 oktober, de Museum Night Fever, wanneer Contretype open is tot 1 uur 's nachts. Het is een kans om de tentoonstelling in een unieke sfeer te beleven, omringd door andere kunstliefhebbers.

Fotografie: © Be-Culture - Update 29 augustus 2025 | Gepub. 29 augustus 2025